Xecan là loài cá nước ngọt được nhiều người yêu thích nuôi làm cảnh, vừa đẹp vừa mang ý nghĩa về mặt phong thuỷ. Nếu bạn đang có ý định nuôi cá Xecan, nhưng vẫn chưa nắm rõ những thông tin cơ bản về loài cá này, thì hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây nhé.
Nguồn gốc của cá Xecan
Cá Xecan còn được gọi là cá đòng đong bốn sọc hay cá tứ vân, có tên khoa học Puntius tetrazona. Loài cá này có nguồn gốc từ khu vực Đông Nam Á, chúng thường sinh sống tại các hồ nước ngọt tại Malaysia, Thái Lan, Indonesia.
Ở môi trường tự nhiên cá Xecan được tìm thấy ở nhiều khu vực khác nhau như: Suối, sông, hồ và những nơi có nước chảy chậm. Cá Xecan có xu hướng sống ở khu vực có dòng chảy chậm, nơi có nhiều thực vật và lớp đáy nền có nhiều sỏi, cát. Cá tứ vân được lai tạo với nhiều màu sắc đẹp cuốn hút và được ưa chuộng để nuôi làm cảnh hiện nay.
Tìm hiểu tập tính tự nhiên của cá Xecan
Việc tìm hiểu tập tính của cá Xecan sẽ giúp bạn có cách nuôi hiệu quả nhất. Cùng tìm hiểu cụ thể dưới đây:
Tập tính xã hội
Khi nuôi trong môi trường tự nhiên cá Xecan thường sống thành từng đàn, có thể là hàng chục hoặc hàng trăm con. Đây là loài có tập tính xã hội, chúng thường sống thành từng nhóm để bảo vệ nhau trước sự tấn công của kẻ săn mồi. Đối với môi trường nuôi trong bể cá Xecan thường sống theo nhóm khoảng 6 – 8 con.
Bơi tích cực
Xecan là loài cá có khả năng bơi rất tốt và chúng rất năng động. Ở môi trường tự nhiên cá Xecan thường bơi theo đàn và khi bơi chúng thường tạo ra hiệu ứng xoáy trên mặt nước.
Tập tính kiếm ăn
Đây là loài ăn tạp, chúng có thể ăn được cả các loài động vật không có xương sống với kích thước nhỏ, tảo và thực vật. Cá Xecan có miệng nhỏ, rất nhọn chính đặc điểm này giúp chúng dễ ăn các con mồi nhỏ. Khi nuôi cá Xecan trong bể, bạn nên cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng gồm: Dạng viên, dạng mảnh hoặc thức ăn tươi sống, đồ đông lạnh, giun máu, tôm ngâm nước muối.
Hành vi
Cá Tứ Vân có tính chiếm lãnh thổ và có tính cách hung dữ khi loài cá khác tới gần. Vì vậy, khi nuôi cá Xecan trong bể bạn nên bố trí thêm thuỷ sinh và không gian để chúng ẩn nấp để giảm tính hung dữ.
Tính cách tò mò và khám phá
Cá Xecan là loài ưa khám phá môi trường sống xung quanh và không ngừng tinh nghịch. Do đó bạn nên bố trí thêm các loại hang động, thảm thực vật ở trong bể giúp chúng kích thích sự tò mò và khám phá tự nhiên xung quanh.
Đặc điểm ngoại hình của cá Xecan
Dựa vào những đặc điểm ngoại hình dưới đây sẽ giúp bạn dễ dàng nhận biết được cá Xecan đơn giản:
– Kích thước
Xecan là loài cá có kích thước nhỏ và khi trưởng thành dài khoảng 5 – 7,5cm. Nếu nuôi trong điều kiện tốt chúng có thể dài tới 10cm.
– Hình dáng cơ thể
Cá Xecan có hình thon dài, miệng nhỏ và đặc biệt là mõm rất nhọn. Đặc điểm này giúp chúng dễ dàng ăn các loài động vật có xương sống nhỏ.
– Màu sắc
Về màu sắc cá Xecan có bốn sọc đen chạy dọc ở dưới thân và đây cũng là đặc điểm nổi bật nhất của chúng. Thông thường những con đực sẽ có sọc rõ ràng và nổi bật hơn so với con cái. Màu của cá Xecan có thể thay đổi từ bạc chuyển sang màu vàng, tùy theo từng môi trường sống cũng như giống cá.
Bên cạnh sọc đen cá Xecan còn có những biến thể màu khác như: Vàng hoặc bạch tạng. Những con có màu biến thể đặc biệt này thường rất được ưa chuộng và có giá thành cao.
– Vây
Vây của cá Xecan có nhiều màu gồm: Vàng, cam, đỏ. Phần vây lưng ở giữa cơ thể và con cái thường lớn hơn so với con đực. Hậu môn của cá Xecan ở sau và con cái to hơn con đực. Vây ngực của chúng khá nhỏ, nhưng có màu vàng tươi vô cùng nổi bật.
– Mắt
Mắt cá Xecan rất đen và to tròn, đôi mắt ở trên đầu với hình dáng vô cùng đặc biệt.
– Vảy
Cá Xecan có vảy nhỏ, hình tròn và thường xếp lại vào nhau vì vậy khi nhìn bạn sẽ thấy chúng có thân hình vô cùng bóng mượt. Vảy cá Xecan thường là màu vàng hoặc màu bạc, điều đó giúp cho toàn thân của cá được sáng bóng.
Môi trường sống của cá Xecan
Cá Xecan có nguồn gốc từ khu vực Đông Nam Á, chủ yếu là tại Indonesia, Thái Lan và Malaysia. Trong môi trường tự nhiên bạn sẽ tìm thấy cá Xecan sống ở những con suối, sông hoặc hồ bơi có dòng chảy chậm.
Đối với môi trường nuôi cá Xecan cần phải đảm bảo được các yếu tố dưới đây:
– Điều kiện nước: Cá Xecan thích nghi sống trong môi trường nước ngọt có nhiệt độ từ 24 – 28 độ C. Chúng thích hợp sống ở môi trường có tính axit nhẹ tới trung tính. Độ pH từ 6,0 – 7,5. Độ cứng từ 5 – 15 dGH.
– Thảm thực vật: Cá Xecan thích sống trong môi trường có thảm thực vật đa dạng gồm: Thực vật nổi và thực vật ngập nước.
– Chất nền: Giống cá này thích sống ở chất nền là sỏi hoặc cát.
– Dòng chảy: Cá Xecan ưa sống ở những nơi có dòng nước ở mức độ vừa phải như con suối chảy chậm. Môi trường sống này sẽ giúp chúng tự do bơi lội và không bị dòng nước mạnh cuốn đi.
– Các loài cá nuôi cùng: Khi sống trong môi trường tự nhiên cá Xecan có thể sống cùng nhiều loài cá khác. Nếu nuôi trong cùng bể hoặc hồ, bạn có thể nuôi cá Xecan cùng với cá Rasboras, Danios, cá da trơn, cá Gouramis… Hoặc có thể nuôi chung cá Xecan với tôm, động vật không có xương sống như ốc sên.
Cách nuôi cá Tứ Vân sinh sản
Cách nuôi cá Tứ Vân sinh sản trước hết bạn cần phân biệt được giới tính giữa con đực và con cái. Bạn có thể dễ dàng nhận biết được đâu là cá Xecan đực và cái. Thông thường con cái sẽ có vây lưng màu đen và bụng tròn trơn, vậy ở bụng màu đỏ nhạt. Trong khi đó con đực sẽ có màu sắc sặc sỡ hơn, mũi có màu đỏ tươi và vây lưng có đường đỏ sáng.
Hình thức sinh sản của cá Xecan đó là đẻ trứng. Khi bước vào độ tuổi trưởng thành 6 – 7 tuổi cá Xecan sẽ bắt đầu sinh sản. Khi đó bạn sẽ thấy chúng có chiều dài khoảng 4 – 6 cm.
Cá Tứ Vân đẻ trứng dính, do đó khi tới thời kỳ sinh sản của chúng bạn hãy chuẩn bị những nhóm cây thuỷ sinh đặt trong bể để chúng ẩn nấp. Mỗi lần cá Tứ Vân đẻ khoảng 200 – 700 trứng. Lưu ý trong thời gian cá gần sinh sản bạn nên cân đối lượng nước trong bể sao cho phù hợp, khoảng 80 lít nước là đủ cho cặp cá Xecan sinh sản.
Dấu hiệu nhận biết cá Xecan sắp đẻ
Dấu hiệu điển hình nhất để nhận biết cá Xecan sinh sản là, bụng to tròn và thường bơi ở dưới đáy bể. Lúc này bạn hãy tách cá ra khỏi bể khác và điều chỉnh nhiệt độ nước khoảng 25 độ C, vì chúng ưa đẻ ở môi trường nước ấm. Loài cá này có hình thức thụ tinh ngoài, vì vậy bạn nên tách riêng cá bố và mẹ trước 2 ngày khi thấy đẻ trứng.
Một điều mà bạn cần lưu ý khi nuôi cá Xecan sinh sản đó là, loài cá này có tập tính ăn trứng. Chính vì vậy bạn nên theo dõi nếu thấy cá bố và mẹ không đuổi nhau bạn cần tách riêng trứng để đảm bảo an toàn. Cá Xecan đẻ liên tục và sau khoảng 3 tuần chúng có thể bắt đầu lứa sinh sản tiếp theo.
Cách ấp trứng cá Tứ Vân
Trứng cá Xecan sau khi tách khỏi bố mẹ cần điều chỉnh nhiệt độ nước khoảng 26 – 28 độ C để đảm bảo tỷ lệ cá nở. Nên loại bỏ những trứng bị hỏng và cách nhận biết đó là trứng có màu đục. Thông thường khoảng 48 tiếng trứng cá Xecan sẽ nở và dấu hiệu đầu tiên mà bạn có thể nhận biết đó là thấy xuất hiện hai chấm đen là mắt ở trên đầu.
Cách nuôi cá Xecan bột
Cá bột sau khi nở sẽ có màu trong suốt, vì vậy bạn chỉ có thể nhận biết dựa vào đôi mắt của chúng mà thôi. Cá con mới nở rất yếu và không thể ăn được, sau khoảng 3 – 5 ngày bạn có thể cho cá con ăn.
Khi thấy cá bột con có thể bơi được là lúc bạn hãy cho chúng ăn. Cá vẫn còn nhỏ nên chỉ ăn được bo bo artemia hoặc cám dạng nhỏ chuyên dành cho cá mới nở. Cá khi lớn có thể ăn được các loại thuỷ sinh trong bể và thức ăn vừa với miệng của chúng.
Cá con nở khoảng 3 – 4 tuần có thể ăn được thức ăn của những con trưởng thành. Vì vậy, ở giai đoạn này bạn nên cho cá ăn đa dạng các loại thức ăn để đảm bảo phát triển tốt nhất. Lưu ý không nên cho cá Xecan con ăn quá nhiều và chỉ nên 1 lần/ngày để tránh gây dư thừa chất thải làm ô nhiễm bể nuôi. Khi cá ăn quen có thể điều chỉnh lên ăn với tần suất 2 – 3 lần/ngày.
Thức ăn của cá Tứ Vân là gì?
Cá Tứ Vân là loài ăn tạp, vì vậy bạn có thể cho chúng ăn bất kỳ loại thức ăn nào. Ngay sau đây Mypet sẽ hướng dẫn bạn cách cho cá Xecan ăn đúng cách:
Nên cho cá Xecan ăn gì?
– Thức ăn dạng viên
– Thức ăn mảnh
– Thức ăn đông lạnh
– Thức ăn tươi sống
– Thức ăn dạng vảy
– Giun máu, tôm ngâm nước
– Các loại rau xanh (bí xanh, rau bina…)
Không nên cho cá Tứ Vân ăn gì?
Không nên cho cá Tứ Vân ăn các loại thực phẩm giàu chất béo (giun, tim bò) để tránh gây ra các vấn đề về đường tiêu hoá. Bên cạnh đó, cần tránh cho cá Tứ Vân ăn các loại thức ăn không chuyên, thức ăn của người hoặc thức ăn cho động vật.
Lưu ý khi cho cá Xecan ăn:
– Nên dùng dụng cụ để cho cá Xecan ăn là vòng để giữ thức ăn đúng vị trí và giúp cá ăn nhiều hơn.
– Khi cho cá ăn cần theo dõi xem chúng ăn với mức độ như thế nào và điều chỉnh lượng thức ăn phù hợp. Trong trường hợp cá không ăn, thì rất có thể do chúng đang gặp stress hoặc mắc bệnh.
Cách làm bể nuôi cá Xecan
Một trong những lưu ý quan trọng khi nuôi cá Xecan đó là bạn cần thiết kế bể nuôi sao cho phù hợp. Cụ thể như sau:
Kích thước bể nuôi
Cá Tứ Vân có tính cách khá năng động, vì vậy bạn nên chọn bể có không gian rộng rãi để chúng thoải mái bơi lội. Nếu nuôi khoảng 6 – 7 con nên chọn bể có thể tích khoảng 75 lít nước. Còn nếu nuôi cá với số lượng lớn hơn hoặc nuôi kết hợp cùng các loài cá khác cần chọn bể có thể tích rộng hơn, để đảm bảo cho cá thoải mái bơi lội.
Bố trí bộ lọc
Bộ lọc có vai trò rất quan trọng khi nuôi cá Xecan, giúp đảm bảo được chất lượng nước khi nuôi. Nên chọn bể lọc có kích thước phù hợp với bể cá và phải đảm bảo được lọc đủ lượng nước. Tốt nhất nên chọn bộ lọc kết hợp với hoá học, sinh học và cơ học.
Thêm chất nền và trang trí
Nên bổ sung chất nền bằng sỏi hoặc cát dưới đáy bể kết hợp cùng với đồ trang trí như: Lũa, đá, cây cối để cá có nơi trú ẩn.
Ánh sáng
Cần đảm bảo cung cấp đầy đủ ánh sáng trong bể nuôi cá Tứ Vân. Nhìn chung nuôi cá Xecan không cần yêu cầu nhiều về ánh sáng, tuy nhiên bạn cũng nên sử dụng đèn mô phòng vào ban đêm.
Thêm nước và điều hòa
Nên cho nước sạch đã khử clo vào trong hồ cá để điều hoà và loại bỏ đi các chất độc hại. Bên cạnh đó bạn cũng nên thường xuyên kiểm tra nhiệt độ nước, độ cứng và độ pH trong hồ đảm bảo với sự phát triển của cá.
Chu kỳ hồ cá
Cần đảm bảo được hồ cá chu kỳ khoảng 2 – 3 tuần, sau đó bạn có thể thả thêm các loài cá khác vào nuôi cùng. Thả cá theo nhóm khoảng 6 – 8 con cho dần quen với môi trường, sau đó mới cho nước cùng túi vận chuyển vào trong bể. Trong quá trình thiết lập bể nuôi cá Xecan bạn cũng cần chú ý duy trì bể cá luôn được sạch sẽ. Nên thay nước theo từng tuần khoảng 25 – 50% thể tích bể và chú ý kiểm tra thông số nước để làm sạch bộ lọc.
Cá Tứ Vân nuôi chung với loài cá nào?
Cá Tứ Vân có đặc tính là rỉa vây của những loài cá khác và chúng có khả năng đuổi rất nhanh. Đây là loài cá có tính cách khá hung, vì vậy bạn chỉ nên nuôi cùng với các giống cá như:
– Cá sọc ngựa
– Cá bình tích
– Cá cánh buồm
– Cá mún
Tuyệt đối không nên nuôi cá Xecan cùng với các loài cá có vây quá dài hoặc bơi quá chậm như: Cá 7 màu, cá ông tiên, cá chép, cá 3 đuôi, cá ping pong…
Các bệnh thường gặp ở cá Xecan
Trong quá trình nuôi cá Xecan có thể sẽ mắc phải các bệnh lý thường gặp như:
– Bệnh thối vây: Do vi khuẩn tấn công gây mòn hoặc rách vây. Cách điều trị là sử dụng thuốc kháng sinh theo đúng chỉ dẫn.
– Bệnh xù vảy: Là dấu hiệu của nhiễm trùng do vi khuẩn khiến cá bị sưng lên và xuất hiện các lớp vảy trên thân. Căn bệnh này thường không có cách điều trị hiệu quả và dễ chết.
– Bệnh nấm trắng: Còn được gọi là Ich do ký sinh đốm trắng gây bệnh trên thân cá. Cách điều trị bệnh nấm trắng ở cá Xecan là điều chỉnh nhiệt độ của nước khoảng 30 độ C, kết hợp với dùng thuốc có chứa đồng sunfat hoặc malachite xanh.
– Rối loạn bong bóng hơi: Khi mắc căn bệnh này bạn sẽ thấy cá Xecan bơi chậm hoặc thất thường. Nguyên nhân gây bệnh là do nhiễm trùng, táo bón hoặc do ăn quá nhiều. Cách điều trị là nên cho cá nhịn ăn khoảng 2 – 3 ngày, sau đó cho ăn đậu Hà Lan nấu chín để tiêu hoá tốt.
– Bệnh nhung mao: Là bệnh do ký sinh trùng gây nên khiến thân của cá Xecan xuất hiện những bụi vàng hoặc màu vàng. Cách điều trị bệnh nhung mao ở cá Xecan là dùng thuốc có chứa đồng sunfat theo đúng chỉ dẫn.
Giá cá Xecan bao nhiêu tiền?
Giá cá Xecan còn tùy theo từng màu sắc và số lượng, mua càng nhiều thì giá càng rẻ. Dưới đây là chi tiết thông tin về giá cá Xecan mà bạn có thể tham khảo:
– Cá Xecan sọc bình thường: Dao động khoảng 6.000đ/đôi
– Cá Xecan xanh khoảng 15.000đ/đôi
– Cá Xecan vàng: 10.000đ/đôi
– Cá Xecan Panda mini: Khoảng 40.000đ/đôi
Giá cá Xecan ở trên chỉ mang tính chất tham khảo, vì còn tuỳ theo vào giống đực hay cái, cá trưởng thành hay cá bột, kích thước… Nhìn chung giá cá Xecan khá rẻ, vì vậy bạn nên nuôi khoảng 5 – 10 con là đẹp nhất.
Về địa chỉ mua cá Xecan bạn có thể tham khảo các trang trại giống, hội nhóm, diễn đàn trên Facebook… Tuy nhiên nên tìm hiểu để mua được địa chỉ uy tín và đảm bảo chất lượng giống.
Trên đây là những thông tin về đặc điểm, phân loại, thức ăn, cách nuôi và giá cá Xecan. Hy vọng sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loài cá này và có cách nuôi hiệu quả nhất.